19 Σεπ 2010

Αυτές είναι οι μαύρες τρύπες της αξιολόγησης


Ανακτήθηκε από kapistri

Αναλυτικά όλες οι αδυναμίες του συστήματος που εντοπίζει
η Επίτροπος Διοικήσεως στην ετήσιά της έκθεση

Συστηματική έλλειψη επαρκούς και νόμιμης αιτιολογίας και αντιφατικότητα μεταξύ του περιεχομένου των διοι- κητικών φακέλων και των απόψεων των κλιμακίων
Το υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών έχει χαρακτηριστεί ως αναχρονιστικό, ακόμα και από τις ίδιες τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των διδασκόντων. Με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, ο υπουργός Παιδείας επανέλαβε την δέσμευσή του για εκσυγχρονισμό του συστήματος, παραπέμποντας στη διαμορφωμένη πρόταση του Υπουργείου (η οποία παραδόθηκε στους εμπλεκόμενους φορείς την περασμένη Τρίτη) και την έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου με απώτερο σκοπό, η τελική μορφή του νέου σχεδίου που θα προκύψει, να προωθηθεί άμεσα προς έγκριση στο Συμβούλιο Παιδείας. Οι εκπαιδευτικοί, ωστόσο, αντικρίζουν με συγκρατημένη αισιοδοξία τη σχετική εξαγγελία, αφού το μόνο σίγουρο είναι πως, παρόλες τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες για αλλαγή του συστήματος, οι κανονισμοί παραμένουν ίδιοι από το 1976 χωρίς να έχουν τύχει οποιασδήποτε τροποποίησης ή εκσυγχρονισμού, μέχρι σήμερα. Με το συγκεκριμένο ...

θέμα έχει ασχοληθεί κατ’ επανάληψη και το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως Ηλιάνας Νικολάου, το οποίο μέσα από τις έρευνες που διεξήγαγε από τα πρώτα χρόνια της ιδρύσεώς του, εντόπισε πλήθος αδυναμιών στο υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης. Εκτενής αναφορά γίνεται στην ετήσια έκθεση του γραφείου για το 2009, όπου η Επίτροπος εξηγεί πως, οι αδυναμίες αυτές, είτε πηγάζουν από τους ίδιους τους κανονισμούς είτε οφείλονται στη δράση των κλιμακίων αξιολόγησης, που αγνοούν τις βασικές αρχές του διοικητικού δικαίου, είτε, ακόμα, έχουν τη ρίζα τους στην επί του θέματος αυτού πολιτική του υπουργείου Παιδείας. Στην έκθεση τονίζεται, εξάλλου, ότι παρά τις επανειλημμένες εισηγήσεις που υποβλήθηκαν προς το αρμόδιο υπουργείο, και κατά το χρόνο που πέρασε διαπιστώθηκε ότι τα γενικότερα προβλήματα που παρουσιάζει το υφιστάμενο σύστημα, έχουν προσλάβει μορφή επαναλαμβανόμενων φαινομένων και έχουν καταστεί χρόνια, με αποτέλεσμα την παγίωση νοοτροπιών που βρίσκονται έξω από τα πλαίσια των αρχών της αξιοκρατίας.
Στην ετήσια έκθεση καταγράφονται, επίσης, οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους πάσχουν οι αξιολογήσεις των εκπαιδευτικών, όπως αυτοί προέκυψαν μέσα από τις έρευνες που διεξήχθηκαν και κατά το έτος 2009. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται, αυτοί είναι οι εξής:
α) Συστηματική έλλειψη επαρκούς και νόμιμης αιτιολογίας, που να στηρίζει τις αποφάσεις των κλιμακίων κατά τη διαδικασία αξιολόγησης.
β) Αντιφατικότητα μεταξύ του περιεχομένου των διοικητικών φακέλων και κυρίως του περιεχομένου της συνήθους έκθεσης, που ετοιμάζεται από τον οικείο επιθεωρητή και των απόψεων των κλιμακίων, στα οποία προεδρεύει ο οικείος επιθεωρητής. Ειδικότερα, έχει διαπιστωθεί, ότι τα κλιμάκια επικαλούνται στοιχεία για αιτιολόγηση των αποφάσεών τους, που όχι μόνο δεν υποστηρίζονται από το υπάρχον υλικό, αλλά βρίσκονται και σε πλήρη αντίθεση με αυτό. Συνεπεία τούτου, γεννάται, πολλές φορές, το εύλογο ερώτημα, κατά πόσο οι αξιολογητές λαμβάνουν υπόψη τους, όπως ο νόμος ορίζει, το περιεχόμενο των διοικητικών φακέλων ή ενεργούν υπό το καθεστώς μιας άλλης λογικής. Η δε συνεχιζόμενη επανάληψη του φαινομένου αυτού εύλογα μπορεί να συνδεθεί με τις επί σειρά ετών καταγγελίες των εκπαιδευτικών, ότι οι βαθμολογίες τους είναι εκ των προτέρων καθορισμένες, θέση η οποία στην πορεία του χρόνου φαίνεται ότι, με τα στοιχεία που προκύπτουν, μπορεί πλέον να υποστηριχθεί.
γ) Ελάχιστη έως και καθόλου συνεκτίμηση των απόψεων των διευθυντών των σχολείων, όπου υπηρετούν οι υπό αξιολόγηση εκπαιδευτικοί, κατά παράβαση της νομοθεσίας.
δ) Αδυναμία εξέτασης των ενστάσεων των εκπαιδευτικών λειτουργών, λόγω αφυπηρέτησης, κατά τον ουσιώδη χρόνο, δύο εκ των τριών μελών του κλιμακίου αξιολόγησης. Για το θέμα αυτό έχει γνωμοδοτήσει ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, ο οποίος δήλωσε ότι υφίσταται νομικό κώλυμα για τη συνέχιση της διαδικασίας σε περίπτωση αποχώρησης δύο εκ των τριών μελών του κλιμακίου. Όμως, επειδή με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η αξιολόγηση καθίσταται τελική είτε με τη μη υποβολή ένστασης, εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, είτε με την εξέταση της ένστασης, το ζήτημα παραμένει με τους εκπαιδευτικούς εκείνους, οι οποίοι στερήθηκαν του δικαιώματος να έχουν απάντηση επί της ένστασής τους, λόγω αποχώρησης δύο εκ των τριών αξιολογητών, και οι οποίοι κατ΄ αυτό τον τρόπο τίθενται σε δυσμενέστερη θέση έναντι των υπολοίπων.
Για αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, η Επίτροπος εισηγήθηκε, όπως γίνουν οι κατάλληλες διευθετήσεις, ώστε κατά τη συγκρότηση των κλιμακίων, να μην επιλέγονται να λάβουν μέρος σ’ αυτά, δύο μέλη που αφυπηρετούν την ίδια σχολική χρονιά. Είχε, επίσης, παλαιότερα υποδείξει την αναγκαιότητα τροποποίησης των σχετικών κανονισμών, ούτως ώστε οι αξιολογήσεις να κοινοποιούνται στους εκπαιδευτικούς αμέσως μετά τη συμπλήρωσή τους και όχι κατόπιν αιτήματος των αξιολογουμένων. Ωστόσο, η εισήγηση αυτή δεν έχει μέχρι σήμερα υιοθετηθεί.
ε) Αξιολόγηση του τομέα «Επαγγελματική Κατάρτιση» κατά τρόπο που να μη συνάδει με τα κριτήρια που έθεσε, με σχετική απόφαση πολιτικής, το υπουργείο Παιδείας για το θέμα αυτό. Επί τούτου, η Επίτροπος έχει επανειλημμένα σημειώσει, ότι τα επί μέρους κριτήρια του εν λόγω τομέα, όπως αυτά έχουν καθοριστεί από το αρμόδιο Υπουργείο και βαθμολογούνται, αποτελούν τα μόνα μετρήσιμα και αντικειμενικά στοιχεία κρίσης από όλο το φάσμα των κριτηρίων αξιολόγησης.
Ως τέτοια, συνεπώς, δημιουργούν την ανάγκη εξεύρεσης μετρήσιμων και ενδεχομένως προκαθορισμένων μονάδων αποτίμησης της κάθε δραστηριότητας ξεχωριστά, ούτως ώστε να υπάρχει ενιαίο μέτρο σύγκρισης ανάμεσα στους αξιολογούμενους.
ΟΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΛΙΑΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Ειδικότερα, το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως καταλήγει στις παρακάτω διαπιστώσεις: 1. Η εμπλεκόμενη υπηρεσία παραμένει απρόθυμη στην υιοθέτηση των συστάσεων του Επιτρόπου, αφού τα αποτελέσματα των ερευνών που έγιναν, κατά το έτος 2009, κατέδειξαν δυστυχώς τη συντήρηση μιας κουλτούρας νομιμοφανούς, παρά νομίμου, χειρισμού των ζητημάτων. 2. Είναι σαφές ότι αποσπασματικές τροποποιήσεις στη σχετική νομοθεσία, δεν θα επιφέρουν, στον επιθυμητό βαθμό, βελτιώσεις στο υπάρχον σύστημα, αφού, όπως έχει διαπιστωθεί, αυτό πάσχει λόγω της υποκειμενικότητας που εισάγεται μέσα από την ίδια τη φιλοσοφία της νομοθεσίας. Για το λόγο αυτό,πάγια θέση του γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή ενός νέου συστήματοςαξιολόγησης, που να βασίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία κρίσης, που να μην οδηγούν σε ισοπεδωτικέςκαταστάσεις και να προωθούν το καλώς νοούμενο συμφέρον της δημόσιας παιδείας.
Η οδύσσεια μιας καθηγήτριας

Τα παράπονα που καταφτάνουν από εκπαιδευτικούς στο γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, δεν αφορούν μόνο τις αξιολογήσεις που έτυχαν. Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση, χαρακτηριστική περίπτωση η οποία ταλαιπώρησε για μακρό χρονικό διάστημα μια καθηγήτρια, ήταν αυτή στην οποία, διοριστέα συγκεκριμένης ειδικότητας, ενώ κλήθηκε να παρακολουθήσει πρόγραμμα προϋπηρεσιακής κατάρτισης που θα άρχιζε στις 21 Ιουνίου 2006, ελάχιστες μέρες πριν την ημερομηνία αυτή, διαγράφηκε από τους καταλόγους διοριστέων, με το αιτιολογικό ότι ο τίτλος της δεν ήταν στην ειδικότητα για την οποία προοριζόταν να διδάξει. Η παραπονούμενη προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο ακύρωσε την απόφαση διαγραφής της από τους καταλόγους διοριστέων. Παράλληλα, απευθύνθηκε στο ΚΥΣΑΤΣ, το οποίο τον Οκτώβριο του 2008 αναγνώρισε τον τίτλο της ως τίτλο στην ειδικότητα για την οποία είχε ήδη εγγραφεί και διαγραφεί. Στο στάδιο αυτό και αφού η παραπονούμενη ισχυριζόταν ότι, ακόμα και μετά την αναγνώριση του τίτλου της η Επιτροπή καθυστερούσε να λάβει αποφάσεις σε σχέση με το θέμα της, οι αρμόδιοι λειτουργοί του τομέα Παιδείας και Υπαλληλικών Θεμάτων του Γραφείου Επίτροπου Διοικήσεως σε τηλεφωνικές τους επαφές με λειτουργούς της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, υποστήριξαν ότι η Επιτροπή δεν είχε άλλη επιλογή από του να επανεγγράψει την παραπονούμενη στους καταλόγους διοριστέων και, μάλιστα, πρώτη σε σειρά προτεραιότητας, αφού για την αναγνώριση του τίτλου της ως τίτλου στην ειδικότητα δεν χρειάστηκε η επιτυχής παρακολούθηση οποιωνδήποτε μαθημάτων, πέραν των όσων είχε παρακολουθήσειγια σκοπούς απόκτησης του τίτλου της. Η παραπονούμενη ενεγράφη, τελικά, σύμφωνα με την εισήγησητου Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως και έχει ήδη διοριστεί στην εκπαιδευτική υπηρεσία.
Τι φέρνει η νέα σχολική χρονιά 2010-2011

ΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣτου Υπουργείου του και τις σημαντικότερες αλλαγές της νέας σχολικής χρονιάς, απαρίθμησε πρόσφατα ο πολιτικός προϊστάμενος της Παιδείας, Ανδρέας Δημητρίου, ο οποίος κάλεσε όλους να συνεργαστούν για το καλό της εκπαίδευσης του τόπου.
?Διαμόρφωση νέων αναλυτικών προγραμμάτων: Έχει ολοκληρωθεί η τεράστια προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό του περιεχομένου της εκπαίδευσης, με τη διαμόρφωση νέων αναλυτικών προγραμμάτων από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 50 πανεπιστημιακοί και 300 μάχιμοι εκπαιδευτικοί. Η διαμόρφωση νέων αναλυτικών προγραμμάτων από την προδημοτική έως και το λύκειο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά στην οποία στηρίζεται όλο το εγχείρημα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
?Επιμόρφωση στα νέα αναλυτικά προγράμματα: Για την ομαλή εισαγωγή των νέων αναλυτικών προγραμμάτων έχει ετοιμαστεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την επιμόρφωση των στελεχών του υπουργείου Παιδείας, όπως επίσης και των εκπαιδευτικών της Δημοτικής Εκπαίδευσης και των Γυμνασίων, που θα κληθούν να εφαρμόσουν τα νέα προγράμματα στις τάξεις τους από τη σχολική χρονιά 2011-2012. ?Αναμόρφωση των ωρολογίων προγραμμάτων:
Η Επιτροπή Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων έχει ετοιμάσει και παραδώσει εισηγήσεις για την αναμόρφωση των ωρολογίων προγραμμάτων του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου. Το Υπουργείο ξεκινήσει ήδη το διάλογο με τους φορείς για να καταλήξει στα νέα ωρολόγια προγράμματα όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης άμεσα.
?Πρόταση για βελτίωση του συστήματος διορισμού: Τα βασικά χαρακτηριστικά της πρότασης που ετοίμασε το υπουργείο Παιδείας για εκσυγχρονισμό και βελτίωση του καταλόγου διοριστέων είναι: Πρώτον, να είναι μια πρόταση που διαμορφώνει ένα σύγχρονο, αξιοκρατικό και δίκαιο σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών, το οποίο δε θα αφήνει περιθώρια για έξωθεν παρεμβάσεις και θα στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια. Δεύτερον, με την πρόταση που ετοιμάσαμε δε θα θυματοποιηθούν οι υποψήφιοι που έφτασαν κοντά στο διορισμό τους με βάση τους υφιστάμενους καταλόγους διοριστέων και τρίτον, το νέο σύστημα θα δίνει το δικαίωμα στην ελπίδα σε όσους τελειώνουν τώρα ή τελείωσαν τα τελευταία χρόνια τις σπουδές τους να Αυτή είναι η ατζέντα του υπουργείου Παιδείας διοριστούν στη δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία. Η πρόταση θα σταλεί σύντομα στους φορείς για να συζητηθεί.
?Δημιουργία Μεταλυκειακών Ινστιτούτων: Το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας, έχει ετοιμαστεί πρόταση για τη δημιουργία Μεταλυκειακών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΜΙΕΚ), η οποία θα σταλεί στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση.
?Μείωση αριθμού μαθητών στην Στ’ Δημοτικού:
Στη Δημοτική Εκπαίδευση, μειώνεται ο ανώτατος αριθμός μαθητών στην Στ΄ τάξη στους 25. Με τη μείωση αυτή, υλοποιείται η δέσμευση για μείωση των μαθητών κατά τμήμα από 30 σε 25 σε όλες τις τάξεις, αφού πέρα από τις τάξεις που είχε εφαρμοστεί το μέτρο από την προηγούμενη Κυβέρνηση, η παρούσα προχώρησε στη μείωση του αριθμού των μαθητών κατά τμήμα στους 25 σε έξι πρόσθετες τάξεις (Προδημοτική, Δ’, Ε’ και Στ’ Δημοτικού, Β’ και Γ’ Γυμνασίου).
?Εισαγωγή τετραμήνων στη Μέση Εκπαίδευση: Το Υπουργείο σε συνεργασία με τις οργανώσεις των εκπαιδευτικών, των γονιών και των μαθητών, προώθησε την τροποποίηση των Κανονισμών Λειτουργίας των Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης που ψηφίστηκαν από τη Βουλή, με την οποία καταργούνται τα τρίμηνα και εισάγονται τα τετράμηνα. Η αλλαγή αυτή αναμένεται να συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο ανθρώπινου σχολείου, αφού θα απαλλάξει εκπαιδευτικούς και μαθητές από την πίεση του χρόνου και από το αχρείαστο άγχος που προκαλούν οι εξαντλητικές προετοιμασίες για διαγωνίσματα. ?Ταχύρρυθμη εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας: Το εν λόγω πρόγραμμα που απευθύνεται στους αλλόγλωσσους μαθητές, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από την παρούσα κυβέρνηση σε 18 σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης. Φέτος επεκτείνεται και θα καλύψει όλα τα σχολεία, Γυμνάσια, Λύκεια και Τεχνικές Σχολές της Κύπρου.
?Αναβάθμιση της ΥΣΕΑ: Διενεργήθηκε εξωτερική αξιολόγηση της Υπηρεσίας από εμπειρογνώμονες διεθνούς κύρους και υλοποιούνται σταδιακά οι εισηγήσεις της, μια από τις οποίες είναι η απόφαση για αύξηση των καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής από φέτος, με την οποία θα καλυφθούν εξ ολοκλήρου 20 Γυμνάσια τα οποία μέχρι πέρσι δεν είχαν κάθε μέρα καθηγητή ΣΕΑ στο σχολείο.
?Επέκταση του θεσμού του Υπεύθυνου Τμήματος:
Μετά την απόφαση για επέκταση του θεσμού στην Α’ Γυμνασίου από τη σχολική χρονιά 2008-2009, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τη σταδιακή επέκταση του θεσμού και στη Β’ Γυμνασίου κατά την επόμενη τριετία, ώστε να καλυφθεί ολόκληρη η Μέση Εκπαίδευση. Σε πρώτο στάδιο αποφασίστηκε η επέκταση του θεσμού στο 30% των τμημάτων της Β’ Γυμνασίου από τη σχολική χρονιά 2010-2011.
?Επέκταση πειραματικής διδασκαλίας στην Α’ Λυκείου: Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την επέκταση του προγράμματος πειραματικής διδασκαλίας από τη νέα σχολική χρονιά 2010-2011 στα μαθήματα Πληροφορικής και Τεχνολογίας Α’ τάξης Λυκείου από δέκα σε είκοσι σχολεία.
?Πρόγραμμα κατά της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, της σχολικής αποτυχίας και της παραβατικότητας σε Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ): Το πιο πάνω πρόγραμμα, του οποίου έχει εγκριθεί η συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, προνοεί τη σταδιακή επέκταση των ΖΕΠ, τη διεύρυνση των υφιστάμενων ΖΕΠ και τη λήψη σειράς μέτρων για τις σχολικές μονάδες που εντάσσονται στις ΖΕΠ. Στα πλαίσια του προγράμματος, ο θεσμός θα επεκταθεί από τη φετινή σχολική χρονιά με την προσθήκη μιας νέας ΖΕΠ στη Λεμεσό, που περιλαμβάνει το Στ’ Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου ΚΑ’ και ΚΒ’, τα Γυμνάσια Νεάπολης και Λινόπετρας και το Λύκειο Αγίου Νικολάου.