14 Ιαν 2013

"Βίλα Αμαλίας" μια διαφορετική κοινωνιολογική προσέγγιση


Π
αράλληλα με τη λίστα Λαγκάρντ ολόκληρο το πανελλήνιο ασχολείται τις τελευταίες μέρες με την έφοδο της αστυνομίας και την εκκένωση της Βίλας Αμαλίας μετά από 20 χρόνια, από τους καταληψίες(;).


Φίλες και φίλοι θα μου επιτρέψετε σήμερα να προσπαθήσω μια διαφορετική προσέγγιση στο γεγονός. Ο λόγος είναι, ότι θεωρώ την όλη υπόθεση ως μια προσπάθεια υποβιβασμού της νοημοσύνης μας, που αποτελεί ίσως ένα από τα τελευταία πράγματα που μας έχει μείνει στη χώρα του μνημονίου.

Καταρχήν θέλω να εκφράσω την άποψή μου που δεν είναι άλλη από το ότι δε δικαιολογείται σε καμία περίπτωση κατάληψη ιδιωτικού χώρου από τη στιγμή που ο ιδιώτης ή το κράτος έχει εκφράσει τη διαφωνία του και έχει κινηθεί με σχετικές διαδικασίες.

Από το σημείο αυτό όμως μέχρι την περίπτωση των καταλήψεων σε οικήματα που δεν έχουν ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς ή ανήκουν σε φορείς (π.χ. εκκλησία κ.ά.) που δεν τα αξιοποιούν και τα αφήνουν παρατημένα, υπάρχει μεγάλη απόσταση.

Όλοι μας γνωρίζουμε περιπτώσεις οικημάτων που εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες, τα οποία αποτελούν εστίες μόλυνσης, άνδρα ναρκομανών και περιθωριακών στοιχείων, τα οποία βρίσκονται σε ετοιμόρροπη κατάσταση και με λίγα λόγια ρημάζουν για δεκαετίες τώρα.

Από όλους αυτούς που με μεγάλη ευκολία επικρότησαν την έφοδο στη Βίλα Αμαλίας και επιδόθηκαν σε εύκολους χαρακτηρισμούς για τους καταληψίες(;) είμαι βέβαιος ότι ούτε το 1% δε γνωρίζουν που είναι η Βίλα Αμαλία ή ακόμα περισσότερο δεν είχαν μπει έστω και μία φορά μέσα στο συγκεκριμένο χώρο ή αντίστοιχο χώρο, για να δουν τι πραγματικά συνέβαινε εκεί και εάν πραγματικά ήταν εστία εγκληματικότητας και παρανομίας...


Η εύλογη ερώτηση που τίθεται είναι "εσύ πήγες και ξέρεις;"

Η απάντηση είναι εύκολη. 
Όχι. Στη Βίλα Αμαλίας δεν έχω πάει αν και όταν ήμουν στην Αθήνα βρισκόταν λίγο πιο κάτω από την ΑΣΟΕΕ που σπούδαζα. Ωστόσο, έχω την τύχη (γιατί περί τύχης πρόκειται, να έχω επισκεφθεί πολλάκις άλλους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους ή υπό κατάληψη αν θέλετε και όπως αρέσκονται να τους ονομάζουν οι κρατούντες.

Πριν συνεχίσω θα ήθελα να θέσω ένα απλό ερώτημα κοινής λογικής:
Υπάρχει περίπτωση να υπήρχε ενδιαφέρον για εκμετάλλευση του συγκεκριμένου χώρου από τον ιδιοκτήτη του και για 20 ολόκληρα χρόνια να μη μπορούσε να αξιοποιήσει το ακίνητό του; Ασφαλώς και όχι. Προφανώς υπάρχει προβληματικό ιδιοκτησιακό καθεστώς. Υπάρχει περίπτωση το κράτος να ήθελε να αξιοποιήσει το συγκεκριμένο ακίνητο και για 20 χρόνια να έμενε απαθές μπροστά στην κατάληψή(;) του; Ασφαλώς και όχι. Προφανώς δεν υπήρχε κανένα σχετικό πλάνο αξιοποίησης.

Εάν δεν είναι όπως τα αναφέρω, τότε γιατί σε δεκάδες ανάλογες περιπτώσεις κτηρίων στην Αθήνα και αλλού βλέπουμε κλασικά, νεοκλασικά και μοντέρνα κτήρια να ρημάζουν και να αποτελούν πραγματικές εστίες μόλυνσης και παραβατικότητας;

Ας πάμε τώρα στους χώρους κατάληψης ή ελεύθερους κοινωνικούς χώρους όπως νομίζω ότι είναι η σωστή ονομασία και στο τι συμβαίνει εκεί μέσα. 
Δεν ανήκω ούτε στον αντιεξουσιαστικό χώρο, ούτε στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά, ούτε στους αναρχικούς. Ωστόσο έχω ελεύθερο πνεύμα και συνηθίζω να χρησιμοποιώ το μυαλό μου συχνά πυκνά κατά το δυνατόν. Ουδέποτε με ρώτησε κανείς που ανήκω, ποιος είμαι και τι θέλω, όσες φορές και αν πήγα στους συγκεκριμένους χώρους. Μπήκα ελεύθερα και έφυγα επίσης ελεύθερα.

Παρατήρησα ότι "οι καταληψίες" στο μέτρο των (οικονομικών κυρίως) δυνατοτήτων τους είχαν συντηρήσει το χώρο διατηρώντας τον καθαρό και περιποιημένο. Είδα να γίνονται μαθήματα φωτογραφίας, χορού, θεάτρου, ξένων γλωσσών, γυμναστικής και πολλά ακόμα απολύτως δωρεάν, χωρίς καμία υποχρεωτική συνδρομή και απολύτως ανοικτά για όποιον ενδιαφέρεται.

Είδα καθηγητές για όλα αυτά τα μαθήματα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους απολύτως αφιλοκερδώς αλλά με μεγάλη διάθεση και προθυμία.

Είδα να οργανώνονται ημερήσια συσσίτια με ευτελές αντίτιμο για όλους όσους θέλουν να βρουν ένα πιάτο φαγητό και όλη η οργάνωση να βασίζεται αποκλειστικά σε εθελοντική εργασία. Δεν είδα απεναντίας όσοι προσέρχονται (και πιστέψτε με είναι πολλοί) να προέρχονται μόνο από ένα πολιτικό χώρο.

Είδα να οργανώνονται θεματικές βραδιές και πάρτι με συμβολικό αντίτιμο (ίσως αυτό αποτελεί ένα λόγο αντίδρασης των οικονομικών συμφερόντων στη σημερινή εποχή), στα οποία μπορεί να συμμετέχει όποιος ενδιαφέρεται και αδυνατεί να βρει εναλλακτική μορφή διασκέδασης είτε λόγω χρημάτων είτε λόγω παρέας.

Είδα παζάρι βιολογικών προϊόντων σε τιμές που δεν υπάρχουν στην πραγματική(;) αγορά. Μήπως και αυτό ενοχλεί; Μήπως το γεγονός ότι μπορεί κάποιος να αγοράσει προϊόντα σε αληθινές τιμές χωρίς να τον κλέβουν ενοχλεί τα συμφέροντα;

Είδα τους καταληψίες(;) να δείχνουν ένα διαφορετικό, ανθρώπινο και οικείο πρόσωπο σε έναν άγνωστο (εμένα) σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην νομοταγή(;) κοινωνία που όλοι πρώτα μετράνε τι έχεις να τους δώσεις και μετά τι έχουν να σου προσφέρουν αυτοί.

Φίλες και φίλοι θα μπορούσα να αναφέρω και πολλά ακόμα. Δε θα το κάνω γιατί σκοπός μου δεν είναι να λιβανίσω κανέναν. Ωστόσο, θέλω να καταδείξω ότι πριν κατακρίνουμε κάποιον, κάνουμε εύκολη κριτική, ή μασήσουμε άκριτα ότι μας ταΐζουν τα χαζοκάναλα, καλά θα είναι να έχουμε προσωπική γνώμη ή τουλάχιστον να βάλουμε το μυαλό μας να δουλέψει.

Το γιατί έγινε ότι έγινε στη Βίλα Αμαλία ή θα γίνει οπουδήποτε αλλού είναι προφανές. Πρόκειται για προσπάθεια αποπροσανατολισμού από τα σοβαρά ζητήματα της καθημερινότητας αλλά και για προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η εκ των δεξιών άκρων πίεση για νομιμότητα(;) και αστυνόμευση(;), που έχει ως αποτέλεσμα μια συντεταγμένη πολιτεία να άγεται και να φέρεται ως μαριονέτα.

Σε καμία από τις περιπτώσεις των καταλήψεων δεν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για αξιοποίηση των χώρων προς όφελος του κοινού. Εδώ είμαστε και θα δείτε ότι σε λίγους μήνες η Βίλα Αμαλία θα ριμάψει και θα αποτελέσει άνδρο ναρκομανών και περιθωριακών στοιχείων.
Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις όπου τα υπό κατάληψη οικήματα ανήκουν στην εκκλησία. Θα ήθελα όμως να δω στη σημερινή συγκυρία, την εκκλησία να στέκεται αρωγός στην προσπάθεια κάποιων ανθρώπων να δώσουν διέξοδο σε ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν συνάνθρωποί μας και όχι να λειτουργήσει ως στυγνός επιχειρηματίας.

Άφησα για το τέλος το θέμα της εγκληματικότητας και της παραβατικότητας των καταληψιών. Είναι αλήθεια ότι στη Βίλα Αμαλία βρέθηκαν ορισμένα, ίσως και πολλά, αντικείμενα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για παραβατικές συμπεριφορές. Θα περίμενα η πολιτεία, πριν να βαφτίσει εστία εγκληματικότητας το συγκεκριμένο χώρο, να επιδείξει τον αντίστοιχο ζήλο στους συνδέσμους των οργανωμένων οπαδών των ομάδων, στα ενεχυροδανειστήρια που εκμεταλλεύονται τον ιδρώτα μιας ζωής λόγω κρίσης, στα κυκλώματα και τα μαγαζιά της νύχτας και όπου αλλού καθημερινά και φανερά διαπράττονται αποδεδειγμένα εγκλήματα. Σε ένα ελεύθερο χώρο που συνωστίζονται πολλά άτομα, είναι αναμενόμενο ότι θα υπάρξουν και φαινόμενα παραβατικότητας (εγώ δεν έχω παρατηρήσει κάτι ανάλογο, αλλά ας υποθέσουμε ότι είναι αλήθεια). Αυτό όμως δεν αρκεί για να χαρακτηρίσει την όλη προσπάθεια και τα κίνητρα.

Η κοινωνική αλληλεγγύη, η προσφορά, η ανιδιοτέλεια, ο εθελοντισμός, η έλλειψη μεσαζόντων και η αποδοχή, φαίνεται ότι δεν ταιριάζουν με τις επίσημες έννοιες των ημερών όπως η υποτέλεια, η καταπίεση, ο εκφοβισμός και η εξαθλίωση.


Βασίλης Σωτηρούδας 




Δεν υπάρχουν σχόλια: